محسن جانجان[1]، خلیل‌الله بیک محمدی[2]

یازدهمین همایش گردهم‌آیی باستان‌شناسی ایران، 25 تا 28 آذر 1391، تهران.

چکیده:

بی شک بررسي‌هاي باستان‌شناختي، روشي موثر براي شناخت الگوهای استقراری و تعيين پتانسيل‌هاي باستان‌شناختي يك منطقه است، چرا كه به طور نسبي سريعاً و بدون تخريب محوطه‌ها صورت می‌پذیرد. هم‌چنين بررسي باستان‌شناختي داده‌هايي را كه براي فرآيندهاي منطقه‌اي جهت بازسازي پراکنش و الگوهای استقراری لازم را فراهم مي‌كند. به معناي محدود، بررسي ميداني بدين منظور انجام مي‌گيرد تا اطلاعات كلي درباره تاريخ تحول اسكان جوامع در مناطق گوناگون گردآوري شود. امروزه بررسي‌هاي ميداني گامي مهم در برنامه‌هاي تحليلي توسعه و تحول تاريخ انسان و كاوش در منطقه محسوب مي‌شوند (عليزاده، 1380: 18). ناحيه بررسي شده، بخش "زند" و تکمیلی بخش " مرکزی" شهرستان ملاير را در بردارد، این پژوهش در پاییز 1390 توسط محسن جانجان(جانجان، 1391) صورت پذیرفت. بخش زند شهرستان ملایر تاكنون مورد بررسي باستان شناسي قرار نگرفته است، به همين دليل با استفاده از روش پيمايشي محدوده مورد بررسي قرار گرفت. بررسي منطقه با پيمودن حاشیه رودخانه‌های فصلی، بازديد محوطه‌ها و تپه‌ها به انجام رسیده است.  

نتيجه اين عمل به شناخت دوره‌هاي فرهنگي موجود در منطقه مورد بحث و تهيه الگوي پراكندگي محوطه‌هاي باستاني گوناگون انجامید که پس از اين مرحله، پراكندگي جغرافيايي و مكان‌هاي دوره‌هاي مختلف مشخص گردید و سپس نوع الگوي استقرار هر دوره خاص با توجه به منابع طبيعي و راه‌هاي ارتباطي مورد بررسی قرار گرفت. در طول بررسي پيمايشي فشرده در بخش زند و تكميلي بخش مركزي شهرستان ملاير، جمعاً 80 اثر شناسایی شد، که اين آثار شامل تپه‌هاي باستاني كوچك و بزرگ‌، محوطه‌هایی با بستر صخره‌اي، محوطه‌هاي كوچ‌نشين و یک اثر نقوش صخره‌ای است. در بین  80 اثر مورد شناسایی و بررسی؛ در 26 محوطه استقرار دوره مس و سنگ( قدیم، میانی و جدید) را در برداشته است. همچنین دوره عصر مفرغ 3 محوطه و از 5 محوطه دوره عصر آهن مورد شناسایی گشته است. بیشترین دوره شناسایی شده از بخش زند، به دوره اشکانیان تعلق داشته که 74 محوطه، دربرگیرنده استقرارهایی از این دوره است. دوره اسلامی را نیز در بین 80 محوطه ثبت شده، در 22 محوطه می‌توان مشاهده کرد.

کلید واژگان:

بررسی، بخش زند، الگوی استقراری، دوره اشکانی

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: